Wyspa Młyńska cała pod wodą

Wielokrotnie na przełomie marca i kwietnia bydgoszczanie z niepokojem patrzyli na poziom Brdy w śródmieściu. Do czasu budowy zapory na Wiśle we Włocławku oraz na Brdzie w Koronowie Bydgoszczy rokrocznie na wiosnę groziły spore powodzie.

Z dawnych wieków pozostały tylko pojedyncze opisy i notatki. W niektórych latach na przełomie marca i kwietnia, kiedy topniały śniegi i pękały kry na rzekach, Brda w centrum Bydgoszczy wylewała na niżej położone ulice i place, wdzierała się do piwnic, niszczyła zbiory i zapasy, a mieszkańcom przychodziło poruszać się po nabrzeżnych ulicach łodziami. Np. w kronice bydgoskiego zakonu bernardynów w 1630 roku zapisano: „Wylała Brda. Bardzo dużo ryb wpadło do wykopanych przez Bernardynów sadzawek, ratując ich od głodowej śmierci”.

Przyszła „wielka woda”

Największe zagrożenie dla Bydgoszczy stanowiła jednak nie Brda, ale Wisła. To od sytuacji na największej polskiej rzece zależał rozwój wydarzeń. Jeśli bowiem powodziowa wezbrana fala szła Wisłą, to w Brdyujściu woda wlewała się bez przeszkód do Brdy, powodując jej wylewanie się na niżej położone tereny. Pod wodą znajdowały się wówczas zawsze m.in. okolice ogródków działkowych przy Toruńskiej, teren w rejonie Babiej Wsi, a także centrum miasta.

W czasach nowożytnych sposób myślenia o zagrożeniu powodzią zmieniło w sposób zasadniczy to, co wydarzyło się wiosną 1888 roku. Wówczas do Bydgoszczy dotarła tak wysoka fala, że skutki jej działania zszokowały mieszkańców na długo. M.in. wyłączono całkowicie z użytkowania Stary Kanał, a śluzę Miejską trzeba było umacniać przed podmyciem.

Zniknęła pod wodą w całości Wyspa Młyńska, zalana została miejska gazownia usytuowana w okolicach ul. Jagiellońskiej, przez dwie doby w mieście nie było światła. W obrębie śluzy Miejskiej wodowskaz wskazywał w górnym położeniu 671 cm (poprzedni najwyższy wynik to 530 cm) i w dolnym położeniu 510 cm (poprzednio 220 cm). W centrum miasta woda wylała się na ul. Grodzką i Stary Port, podeszła też pod ruiny zamku bydgoskiego. Zalane zostały rozłożone w pobliżu rzeki kramy garncarskie.