Fot. 123rf
Na pytania Czytelników dotyczące prawa spadkowego odpowiada Piotr Romanowski, notariusz.
Są dwa testamenty. Który z nich jest ważny?
Czytelniczka: Ojciec sporządził dwa testamenty jednego dnia. Jeden notarialny, a po powrocie do domu od notariusza, spisał kolejny, odręczny. Który z nich jest ważny?
- Oba testamenty będą ważne, gdyż jeden może na przykład zawierać wskazanie spadkobiercy, a drugi wydziedziczenie czy też wskazanie wykonawcy testamentu – odpowiada Piotr Romanowski, notariusz. - Jeśli jednak nie da się pogodzić obu postanowień, gdyż będą wskazywały na różne osoby jako spadkobiercę, pierwszeństwo będzie miał ten testament który spadkodawca sporządził później, czyli własnoręczny w domu. Testament notarialny ze względu na formę sporządzenia nie ma pierwszeństwa przed testamentem własnoręcznym. Oczywiście muszą być zachowane przesłanki ważności testamentu własnoręcznego. Są one następujące: musi być określona data jego sporządzenia, a najlepiej i czas, tak aby można było jednoznacznie stwierdzić, że został on sporządzony po testamencie notarialnym, cała jego treść musi być napisana odręcznie i musi zostać podpisany czytelnie imieniem i nazwiskiem. Testament własnoręczny nie powinien zawierać jakichkolwiek poprawek ani przekreśleń, nie może się na nim podpisać ktokolwiek poza spadkodawcą. W szczególności nieprawidłowym zwyczajem, a dość często spotykanym, jest podpisywanie się na testamencie własnoręcznym przez świadków jego sporządzenia.
Sprzedaż odziedziczonego mieszkania
Adam: Babcia zapisała mi testamentem mieszkanie. W zeszłym roku zmarła. Chciałbym to mieszkanie sprzedać, gdyż nie jest mi potrzebne. Co muszę zrobić? Czy zapłacę jakiś podatek?
- Pierwszym etapem będzie przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku – tłumaczy Piotr Romanowski, notariusz. - Jego skutkiem jest wydanie dokumentu potwierdzającego, że jest pan spadkobiercą babci i tym samym nowym właścicielem mieszkania. Postępowanie to można przeprowadzić w sądzie rejonowym, właściwym ze względu na miejsce ostatniego zamieszkania spadkodawcy lub też u notariusza, bez względu na lokalizację kancelarii notarialnej. Tryb sądowy kończy się wydaniem postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, natomiast tryb notarialny wydaniem aktu poświadczenia dziedziczenia. Kolejnym etapem będzie zgłoszenie spadku do opodatkowania w urzędzie skarbowym. Z uwagi na fakt, że jest pan najbliższym krewnym spadkodawcy nie zapłaci pan żadnego podatku od spadku pod warunkiem, że spadek zostanie zgłoszony w urzędzie skarbowym w ciągu 6 miesięcy od dnia w którym uprawomocniło się postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, bądź też został wydany akt poświadczenia dziedziczenia. Po uzyskaniu zaświadczenia wydanego przez urząd skarbowy, że podatek od spadku nie jest należny może pan udać się do notariusza w celu przygotowania aktu notarialnego – umowy sprzedaży lokalu. Sprzedaż taka jest opodatkowana 2 proc. podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jednakże obowiązek jego zapłaty spoczywa na kupującym. Pan jako sprzedający będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż od nabycia przez pana mieszkania nie minęło 5 lat. Jako moment nabycia przyjmujemy datę śmierć babci. Podatek ten wynosi 19 proc. od różnicy pomiędzy przychodem z tytułu zbycia nieruchomości a kosztami uzyskania przychodu. Tym samym w pana przypadku podatek zapłaci pan od ceny sprzedawanego mieszkania pomniejszonej o koszty jego nabycia, czyli opłatę sądową lub notarialną związaną z nabyciem spadku po babci. Można uniknąć płacenia podatku deklarując, iż uzyskane z tytułu sprzedaży środki będą reinwestowane na cel mieszkaniowy (nabycie lokalu mieszkalnego, działki z budynkiem mieszkalnym, działki pod budownictwo mieszkaniowe, remont lokalu bądź budynku mieszkalnego), w przeciągu maksymalnie 2 lat, licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło zbycie mieszkania.