Z Adamem Bartoszem, szefem Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie rozmawiamy o skomplikowanych ostatnio relacjach polsko-żydowskich oraz o tym, jak te wyglądały one w minionych wiekach.
Dwa takie oto obrazy: Yad Vashem i las drzew dedykowanych Polakom albo stwierdzenie, że Polacy wyssali antysemityzm z mlekiem matki. Który jest prawdziwy?
O tym antysemityzmie powiedział kilkanaście lat temu generał Szamir. To jest opinia strasznie obraźliwa dla Polaków. Ale tak z drugiej strony, ja na co dzień chodzę w kapeluszu. I ileż razy tu, w Tarnowie, słyszę za sobą, czasem szeptem, czasem głośniej wypowiedziane: „Ty Żydzie!” albo mocniej, „Ty pier… Żydzie”. Z czegoż to się bierze, mój Boże… Ktoś, kto to mówi, Żyda na oczy nie widział, nie dotknął, nie rozmawiał z nim.
Za mojego dzieciństwa powiedzieć komuś „Ty Żydzie” było wielką obelgą.
A za mojego dzieciństwa „Ty Żydzie” mówiło się na sknerę. Ale pod to nic się nie podkładało. To było tylko słowo. „Żydki”to myśmy na wróble mówili.
Nieszkodliwie.
Ale teraz jest inaczej. Prosty przykład. Przegląd zespołów kolędniczych. Tam zawsze jest postać Żyda. Postać zazwyczaj zabawna, śmieszna...
Czytaj więcej:
- Dlaczego jest coś takiego, że w naszej mentalności, kulturze tkwi jakaś głęboka pogarda dla Żydów
- Było getto ławkowe?
Jeżeli chcesz przeczytać ten artykuł, wykup dostęp.
-
Prenumerata cyfrowa
Czytaj ten i wszystkie artykuły w ramach prenumeraty już od 3,69 zł dziennie.
już od
3,69 ZŁ /dzień