Chemia narzędziem w walce o czystsze środowisko
„Ekologia to ważna dla ludzi sprawa, a chemia ją wspomaga” – to hasło przyświeca uczniom i nauczycielom krakowskiego Zespołu Szkół Chemicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie. – Jesteśmy jedyną szkołą, gdzie chemia współistnieje z ekologią w myśl tego hasła – podkreśla dyrektorka ZSCh Elżbieta Ramatowska. I dodaje: – Często się mówi, że chemia truje, że jest przeciwieństwem ekologii. A chemia przecież jest ważnym narzędziem w walce na rzecz ochrony środowiska. Poznajemy różne szkodliwe substancje chemiczne, badamy je i opracowujemy metody, które pozwolą je unieszkodliwić.
Nauczyciele ZSCh wpajają młodym ludziom, by dbali o środowisko, by uważnie obserwowali niekorzystne zjawiska i starali się im przeciwdziałać. – Stawiamy przy tym nie tylko na teorię, ale przede wszystkim na praktykę – wyjaśnia Elżbieta Ramatowska.
O tym, iż nie są to puste słowa, świadczy fakt, że szkoła od lat realizuje autorskie programy z dziedziny edukacji ekologicznej – takie jak choćby „Edukacja – segregacja odpadów stałych”. Został on przygotowany przez ZSCh, gdy wchodziła w życie nowa ustawa śmieciowa, wprowadzająca powszechny obowiązek segregacji śmieci. Celem tego pilotażowego programu było wpojenie młodzieży z krakowskiej Dzielnicy I Stare Miasto zasad selektywnej zbiórki odpadów. W programie uczestniczyło dziesięć placówek – gimnazja i szkoły średnie. Każda z nich otrzymała materiały edukacyjne, były także organizowane wycieczki ekologiczne (m.in. na składowisko odpadów Barycz) i odbywały się specjalne warsztaty, podczas których młodzi ludzie badali zanieczyszczenia wody i powietrza oraz próbki odpadów przywiezione z Baryczy.
Kolejnym z wielu projektów krakowskiej szkoły chemicznej jest program „Zanieczyszczenia cieków wodnych w najbliższej okolicy”. Uczestniczyli w nim uczniowie 20 gimnazjów. Podczas specjalnych warsztatów badali m.in. pobrane próbki wody z krakowskich rzek, dowiadując się, jaki wpływ na środowisko mają różne zanieczyszczenia (np. te spływające z pól opryskanych środkami ochrony roślin).
Zespół Szkół Chemicznych prowadzi też kampanię edukacyjno-informacyjną „Zdrowy oddech”, współfinansowaną – podobnie jak wcześniej wymienione programy – ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Jej cel to m.in. aktywna edukacja poprzez angażowanie młodzieży w działania teoretyczne i praktyczne związane z oceną stanu powietrza.
„Zdrowy oddech” jest prowadzony od dwóch lat. W zeszłym roku uczestniczyli w nim gimnazjaliści, a w tym – przedszkolaki i uczniowie podstawówek. Projekt łączy różne elementy informacyjno-promocyjne: warsztaty, gry edukacyjne, wycieczki ekologiczne itp. Podczas zajęć laboratoryjno-warsztatowych dzieci robią doświadczenia, obserwując, jak np. dwutlenek siarki (to szkodliwy gaz, który powstaje podczas spalania w piecu kiepskiego węgla albo śmieci) działa na różne substancje organiczne i nieorganiczne: pod jego wpływem płatki kwiatów więdną i czernieją, gwóźdź rdzewieje, a tynk odpada ze ścian.
– Pokazujemy również dzieciom, jak działają alternatywne źródła energii, np. wiatraki. Ponadto przedszkolaki uczestniczą np. w grach edukacyjnych, a także mają okazję zobaczyć – na zbudowanym w naszej szkole modelu – jak funkcjonują płuca, jak oddychamy i dlaczego tak ważne jest, by jakość powietrza była dobra – mówi dyrektor Ramatowska.
Za swą wyjątkową aktywność w dziedzinie edukacji ekologicznej Zespół Szkół Chemicznych otrzymał w 2013 r. nagrodę w konkursie ekoLIDERZY, organizowanym przez WFOŚiGW w Krakowie. Placówka została też uhonorowana m.in. statuetką „Żubra” – Młodzież dla Ochrony Środowiska i pucharem Ministra Edukacji Narodowej.
Elżbieta Ramatowska, dyrektorka Zespołu Szkół Chemicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Krakowie:
Wszystkie wyróżnienia, które otrzymaliśmy, to dla nas dodatkowa motywacja do działania, jeśli chodzi o edukację ekologiczną. Bynajmniej nie spoczywamy na laurach. Poza wymienionymi projektami ekologicznymi realizujemy także m.in. liczne projekty unijne – jak choćby „Eko-chemik” czy „Modernizacja Kształcenia Zawodowego w Małopolsce” i „Małopolska Chmura Edukacyjna”. Organizujemy konkursy i sesje ekologiczne, uczestniczymy w akcjach „Sprzątania Świata” itd. Stale też pracujemy nad poprawą jakości kształcenia i unowocześnianiem bazy dydaktycznej. A wszystko to służy jednemu celowi: jak najlepszemu edukowaniu młodzieży, wpajaniu jej poszanowania dla przyrody i dbałości o nią, promowaniu zdrowego stylu życia oraz zachowań przyjaznych środowisku itp. W każdej szkole to powinny być zadania priorytetowe.
Projekt „Zanieczyszczenia cieków wodnych w najbliższym otoczeniu”
* Koszt projektu: 37 160,00 zł
* Kwota dofinansowania z WFOŚiGW w Krakowie: 37 160,00 zł
Projekt „Edukacja-Segregacja Odpadów Stałych (ESOS). Program pilotażowy dla szkół Dzielnicy I Stare Miasto”
Koszt projektu: 49 025,00 zł
Kwota dofinansowania z WFOŚiGW w Krakowie: 49 025,00 zł