Bilet do kultury. Zamiast dworca mediateka
Na rogatkach trójmiejskiej metropolii, w budynku byłego dworca kolejowego Straszyn-Prędzieszyn, znajdującego się na 7 km nieczynnej linii 229 z Pruszcza Gd. do Łeby, w Dzień Kolejarza otwarto Mediatekę Straszyn. To pierwsza w Polsce tego typu placówka, która powstała na wsi.
Mieszkańcy Straszyna, ale też innych miejscowości w gm. Pruszcz Gdański, czekali na to miejsce od dawna. Od kilku tygodni, gdy zaczęto tu zwozić meble i księgozbiór - w sumie 256 kartonów po bananach wypełnionych książkami - zaczęli się wręcz niecierpliwić. - Czy to już? Zaglądali do środka, pytali o godziny otwarcia, ofertę...
- Jest silny trend na lokalność. Ludzie, którzy wracają do domu nie mają już chęci znowu stać w korkach, żeby udać się na koncert do Gdańska - mówi Julita Katarzyna Goździelewska, która będzie pracować w straszyńskiej mediatece. - Oczekują, że będą mogli wypożyczyć nie tylko książki, ale i audiobooki czy filmy, spotkać się z popularnym autorem, wysłuchać koncertu w miejscu, gdzie mieszkają. To wszystko będzie oferować Mediateka Straszyn.
Nowe życie ponadstuletniego dworca
Zaczęło się od poszukiwań miejsca dla organizacji pozarządowych z terenu gminy, które nie miały gdzie się spotykać. Potem były marzenia, kilka lat zabiegania o przejęcie budynku dawnego dworca Straszyn-Prędzieszyn, a następnie o dofinansowanie (inwestycja pochłonęła 3,25 mln zł). Ostatecznie udało się zrealizować ambitny plan odrestaurowania budynku z 1912 r. (na uwagę zasługuje m.in. pieczołowicie odtworzona stolarka okienna) oraz stworzenia społeczno-kulturalnego centrum miejscowości, w której stale przybywa nowych mieszkańców. Tym samym, jak to podkreśla Tomasz Czabański, były dyrektor gdańskiego oddziału PKP Nieruchomości SA [i co, niestety, nie tak często się zdarza - dop. red.], ponadstuletni niszczejący dworzec dostał drugie życie.
- Mediateka ma stanowić przede wszystkim płaszczyznę do wymiany doświadczeń i dzielenia się pomysłami, a zarazem być miejscem międzypokoleniowej integracji - mówi Magdalena Kołodziejczak, wójt gm. Pruszcz Gdański, gminy która w ciągu dekady podwoiła liczbę mieszkańców, a średnia wieku wynosi nieco powyżej 30 lat.
Pracownia plastyczna i studio radiowe
Mediatekę podzielono na kilka stref. Na najniższej kondygnacji powstała strefa dźwięku, gdzie znajdują się studia radiowe. Swoją siedzibę będzie tu miała lokalna rozgłośnia radiowa. Będą tu też prowadzone warsztaty radiowe dla dzieci.
Na parterze, w dobudowanej do dworca nowoczesnej części budynku, działać będzie wypożyczalnia i czytelnia 20 tys. książek, audiobooków, komiksów, filmów czy tzw. czytaków, czyli specjalnych urządzeń umożliwiających dostęp do księgozbioru mówionego, m.in. osobom słabowidzącym. Straszyńskiej filmoteki może pozazdrościć niejedna tego typu placówka w Trójmieście. Są tu m.in. zrekonstruowane cyfrowo filmy Federico Felliniego, trudno osiągalna kolekcja Teatru Telewizji od lat 60., najlepsze tytuły kina rosyjskiego, ale i bardziej popularne współczesne pozycje, jak „Pitbull”. Będą się po nie ustawiać kolejki!
Dzięki rozsuwanym panelom w mediatece można wygospodarować miejsce na projekcje oraz spotkania autorskie. Pierwsze takie spotkanie, z Moniką Sawicką, odbędzie już 29 listopada. Na tej samej kondygnacji powstanie też kawiarnia, w której raz w miesiącu mają być organizowane wydarzenia kulturalne. Na wprost wejścia jest też świetlica dla dzieci ze stołem do gry w „piłkarzyki”.
Pierwsze piętro to strefa działania, którą przeznaczono na potrzeby organizacji pozarządowych. Powstała tu też niewielka kuchnia, z której będą korzystać gospodynie wiejskie.
Z kolei na poddaszu wygospodarowano strefę sztuki - znajduje się przestronna pracownia plastyczna, z której będzie korzystać m.in. Stowarzyszenie Twórców „Przystanek Sztuka”.
W budynku jest wiele nawiązań do kolei, m.in. na klatce schodowej, na jednej ze ścian biegnącej przez wszystkie kondygnacje, znajduje się rysunek wielkiej pędzącej lokomotywy zwieńczony semaforem autorstwa Marka Mackiewicza.
Lokalne Archiwum Społeczne
- Naszym sztandarowym projektem będzie LAS, czyli Lokalne Archiwum Społeczne - mówi Grażyna Goszczyńska, kierownik Mediateki Straszyn, która dotychczas zajmowała się archiwizacją fotografii w Europejskim Centrum Solidarności.
Mediatekę wyposażono w wysokiej jakości sprzęt do cyfryzacji negatywów, slajdów czy popularnych w latach 90. kaset VHS i miniDV. Wszystko po to, by wspólnie z mieszkańcami tworzyć archiwum historii regionu.
- W ten sposób dotarliśmy już, m.in. do świetnej wypowiedzi śp. arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego, którą zarejestrowano na kasecie VHS podczas jednej z uroczystości w naszej gminie - mówi Grzegorz Antoni Cwaliński, dyrektor Ośrodka Kultury, Sportu i Biblioteki, któremu podlega Mediateka Straszyn. - Najciekawsze materiały, za zgodą autorów, będziemy zamieszczać w internecie, pozostałe archiwizować w wersji cyfrowej. Niewiele gmin posiada tego typu archiwa, my chcemy je stworzyć, zanim będzie za późno. Zanim kasety po prostu wylądują na śmietniku...
Kolejowa fotozabawa i wagon z goframi
Choć Mediatekę Straszyn otwarto dopiero wczoraj, do tego niechcący... w Dzień Kolejarza, powstała już o niej nawet praca magisterska. Na dziś w godz. 10-14 zaplanowano dzień otwarty. W programie m.in. komputerowy pokaz cyfryzacji kaset VHS, kolejowa fotozabawa, atrakcje dla rodziców z dziećmi, wystawy i występy, a także wagon z goframi.